GREEN-O-METER: Πόσο «πράσινη» είσαι, Κατερίνα Τοπούζογλου;
Στην περίπτωση της Κατερίνας, το πρασινόμετρό μας έπρεπε κανονικά να μετατραπεί σε μπλεδόμετρο, αφού το όνομά της είναι συνδεδεμένο με τον βυθό, τους καρχαρίες, τη θάλασσα και το Αll for Βlue!
Οι πιο παλιοί, όπως η μαμά μου, τη θυμούνται από την πορεία της στο modelling. Η νέα γενιά ξέρουμε την Κατερίνα Τοπούζογλου ως Παγκόσμια Πρωταθλήτρια Υποβρύχιας Σκοποβολής και ιδρύτρια του οργανισμού All for Blue που ασχολείται ενεργά με υποβρύχιους και παράκτιους καθαρισμούς, με την προστασία των καρχαριών αλλά και την ενημέρωση των παιδιών για την προστασία της θάλασσας.
Η θάλασσα είναι το σπίτι της, όπως λέει η ίδια, και εμείς είμαστε χαρούμενες που μας άνοιξε αυτό το σπίτι, και μέσα από τη δική της ματιά και δράση μάς εμπνέει να το αγαπήσουμε ακόμα πιο πολύ!
1. Από το 1 ως το 10, πόσο εκνευρίζεσαι με όσους πετάνε σκουπίδια στη θάλασσα, από ένα πλαστικό καλαμάκι ως... ένα μηχανάκι;
Υπήρξα άκαμπτη σε αυτό το θέμα, στο 10+ και ετοιμοπόλεμη! Πλέον είμαι στο 1 με τη βοήθεια ειδικού. Έχω άλλη αντιμετώπιση και δείχνω εμπράκτως το ενδιαφέρον μου για το θαλάσσιο οικοσύστημα.
Μ´αρέσει να μιλάω με νούμερα:
Έχουμε κάνει 23 απεγκλωβισμούς ζώων (χελώνες, δελφίνια, καρχαρίες, φώκιες κ.λπ.) που όλα ήταν μπερδεμένα σε ανθρώπινα απορρίμματα ή αγκίστρια.
Πάνω από 100.000 θαλάσσια πτηνά πεθαίνουν ετησίως από πλαστικά που δε μπορούν να χωνέψουν.
Στον Ειρηνικό υπάρχει ολόκληρο νησί 3 φορές σε μέγεθος με την Ελλάδα, που αποτελείται μόνο από απορρίμματα (garbage patch).
2. Τι έκανες παλαιότερα και τώρα το σκέφτεσαι και λες: «Πωπω! Εγώ το έκανα αυτό;! Γιατί;!» (π.χ. πήγαινες σε ζωολογικό κήπο, χρησιμοποιούσες πλαστικές τσάντες για τα ψώνια κ.λπ.)
Εξαιρετική ερώτηση! Έχω επισκεφτεί ενυδρείο, έχω καθαρίσει εθελοντικά πισίνα με δελφίνια και έχω κολυμπήσει μαζί τους σε κλειστή θάλασσα (με δίχτυ) πριν 20 χρόνια, στο πρώτο μου ταξίδι στην Κούβα. Ήταν το όνειρό μου τότε, θυμάμαι κοιμόμουν και ξυπνούσα με ήχους από δελφίνια στα ακουστικά.
Όταν επισκέφτηκα το SeaWorld στη Φλόριντα και είδα πόσο μικρή ήταν η δεξαμενή της όρκας, με έπιασε η ψυχή μου. Και όλα αυτά πριν καν ξεκινήσω την ενασχόλησή μου τόσο ενεργά με τον οργανισμό. Δε μετανιώνω, επειδή δεν είχα τη γνώση πριν 20 χρόνια. Τώρα δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Προτιμώ να παρακολουθήσω ένα ντοκιμαντέρ όπως το Blue Planet του ΒBC παρά να υποστηρίξω τον εγκλεισμό των ζώων. Τα ζώα υποφέρουν εκεί, και ειδικά οι καρχαρίες δεν μπορούν να αναπτυχθούν, και αναγκαστικά μεγαλώνουν όσο τους επιτρέπει η «γούρνα» όπου τους βάζουν να ζουν. Οπότε καλό είναι να σκεφτόμαστε πριν τα επισκεφτούμε. Είναι όλα θέμα επιλογής.
3. Ποια είναι η πιο όμορφη και η πιο δύσκολη στιγμή που έχεις ζήσει στον βυθό;
Όταν βρίσκομαι με καρχαρίες στη θάλασσα, είμαι ευτυχισμένη. Δύσκολες στιγμές περνάω όταν βλέπω απορρίμματα στο βυθό, όταν κολυμπάω σε μέρη με παραθαλάσσιες επιχειρήσεις που δε σέβονται το περιβάλλον και προκαλούν απίστευτη ηχορύπανση στο θαλάσσιο οικοσύστημα, όταν ταχύπλοα περνάνε με ιλιγγιώδη ταχύτητα δίπλα σε δύτες.
4. Πόσους υποβρύχιους και παράκτιους καθαρισμούς έχεις κάνει;
Από 4 χρονών… έχω χάσει το λογαριασμό. Επίσημους με τον οργανισμό πάνω από 160, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
5. Κάθε χρόνο καθαρίζω την αγαπημένη μου παραλία από τα πλαστικά. Μπορεί ο καθένας μόνος του να κάνει κάτι;
Φυσικά! Όλα είναι στο χέρι μας, εξαρτάται από την όρεξη, την ενέργεια και τον χρόνο που θέλει να αφιερώσει ο καθένας στο περιβάλλον. Κάθε φορά ας μαζεύουμε 5 απορρίμματα από την παραλία, κι ας μην είναι δικά μας. Επίσης, ας σταματήσει πλέον ο κόσμος να φυτεύει γόπες στην άμμο, έχουμε βγάλει εκατομμύρια αποτσίγαρα από την άμμο.
6. Πιστεύεις ότι εμείς τα παιδιά μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά στην προστασία του περιβάλλοντος;
Τα παιδιά είναι η τελευταία γενιά που μπορεί να κάνει τη διαφορά. Γι᾽αυτό ακριβώς δίνω τόση βάση στα εκπαιδευτικά σεμινάρια, για να εμπνευστούν και ευαισθητοποιηθούν ώστε να πάρουν μέρος με διάθεση στη βιωματική δράση καθαρισμού. Σύμφωνα με έρευνα, αν δεν αλλάξουμε συνήθειες μέχρι το 2048 θα έχουμε περισσότερα σκουπίδια, απ᾽ότι ψάρια στη θάλασσα. Δεν έχουμε πολύ χρόνο για χάσιμο, είναι σημαντικό να δράσουμε άμεσα.
7. Ένας οικολόγος που δεν αγαπά τα ζώα, είναι πραγματικά οικολόγος;
Δεν μ᾽αρέσει να βάζω ταμπέλες στους ανθρώπους, ο καθένας κάνει τις επιλογές του.
8. Ποιο είναι το αγαπημένο σου πλάσμα της θάλασσας;
Το ωραιότερο, το πιο σημαντικό και το πιο παρεξηγημένο: Οι καρχαρίες φυσικά! Απέκτησαν τις χειρότερες δημόσιες σχέσεις λόγω μιας ταινίας επιστημονικής φαντασίας (Jaws) αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα άγριο ζώο πολύ παρεξηγημένο, σημαντικό για την ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος, με αργή αναπαραγωγή. Δυστυχώς 100.000.000 καρχαρίες θανατώνονται από τον άνθρωπο ετησίως, ενώ οι καρχαρίες από περιέργεια ή άμυνα κάνουν 5-8 θανατηφόρες επιθέσεις ετησίως. Αυτά τα ζώα είναι πλέον προς εξαφάνιση και χρειάζεται να ενημερωθεί ο κόσμος άμεσα για την προστασία τους.
9. Εγώ δεν τρώω ψάρια γιατί τα λυπάμαι. Εσύ;
Υπήρξα χορτοφάγος για 5 χρόνια, και το 2016 σταμάτησα το ψαροτούφεκο (παρόλο που είναι ο μοναδικός, επιλεκτικός τρόπος αλιείας). Όπως είπα και πιο πάνω όμως, δε θέλω ταμπέλες, οπότε αφουγκράζομαι το σώμα μου και το ακολουθώ σε ό,τι μου ζητάει.
10. Ποια είναι τα αγαπημένα σου μέρη για κατάδυση;
Οπουδήποτε υπάρχουν καρχαρίες, άρα βυθός υγιής και πλούσιος.
11. Κάνεις ανακύκλωση;
Η ανακύκλωση είναι η τελευταία λύση. Ο σκοπός είναι να γίνουμε συνειδητοί καταναλωτές και να μειώσουμε τα ίχνη μας στον πλανήτη. Οπότε έχω μόνο επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα (https://allforblue.org/el/shop/), προσπαθώ να αγοράζω προϊόντα που δεν έχουν πολλές συσκευασίες, και όσο γίνεται να μειώνω το αποτύπωμά μου.
12. Αγαπάς τα φυτά; Έχεις στο μπαλκόνι ή την αυλή σου;
Αγκαλιάζω τα δέντρα και χαμογελάω στα λουλούδια. Σε ένα ταξίδι που είχα κάνει στο Περού πριν χρόνια, πέρασα αρκετές εβδομάδες στη ζούγκλα αποκομμένη από τον πολιτισμό, κάτι το οποίο με έκανε να αγαπήσω ακόμα περισσότερο τη φύση και τους ζωντανούς οργανισμούς.
13. Έχεις κατέβει ποτέ σε διαδήλωση για το κλίμα;
Όχι, επιλέγω να ενημερώνω τη νέα γενιά με ήπιο και φιλικό τρόπο, μέσω των εκπαιδευτικών σεμιναρίων.
14. Κάνεις κομπόστ;
Ταΐζω απευθείας τα ζώα, στο νησί όπου εργάζομαι, με ό,τι φυσικό περισσεύει, όπως φλούδες φρούτων και λαχανικών.
15. Ψωνίζεις ρούχα με κριτήριο το οικολογικό αποτύπωμα ή απλά γιατί σου αρέσει το στυλ τους;
Δεν ψωνίζω ρούχα εδώ και χρόνια. Έχω χαρίσει σχεδόν τα πάντα σε οικογένειες και περνάω την καθημερινότητά μου με 20 κομμάτια που φοράω συνέχεια.
Σταμάτησα να προσθέτω πράγματα στη ζωή μου και άρχισα να αφαιρώ για να την απλουστεύω. Θεωρώ το shopping την πιο βαρετή και άχρηστη ενασχόληση που υπάρχει. Εκτός κι αν πρόκειται για καταδυτικό εξοπλισμό, που κι εκεί βέβαια, έχω μόνο τα απολύτως απαραίτητα.
16. Recycle-Reuse-Reduce: Ποιο θεωρείς το πιο σημαντικό;
Reuse και πάλι reuse! Με διαφορά.
17. Ποια είναι η μικρή αλλαγή στην καθημερινότητά μας που όμως κάνει τελικά τη μεγάλη διαφορά; (π.χ. τα καλαμάκια του All For Blue και όχι τα πλαστικά μιας χρήσης)
Καλαμάκια, ποτήρια, θερμός, σακούλες, απλά και τόσο σημαντικά! Οι μικρές, καθημερινές, φαινομενικά ασήμαντες βελτιώσεις, που επαναλαμβάνονται με συνέπεια σε βάθος χρόνου, φέρνουν εκπληκτικά αποτελέσματα. Με οδηγία της Ε.Ε. θα καταργηθούν επιτέλους και τα πλαστικά μιας χρήσης από το 2021.
18. Θάλασσα: Τι σημαίνει για σένα με 3 λέξεις;
Το σπίτι μου.
19. Ποιο είναι το επόμενο όνειρό σου για το All For Blue;
Όραμά μας είναι οι καθαρές θάλασσες, οπότε θέλουμε να δημιουργήσουμε κι άλλες ομάδες-πυρήνες, ώστε να συνεχίσουν τις δράσεις μας (μέχρι τώρα έχουμε 18 σε όλη την Ελλάδα).
20. Ποιο είναι το μότο σου;
Η ζωή ανήκει στους παθιασμένους, βρες τον σκοπό σου και υπηρέτησέ τον μέχρι τέλους.
(κάνετε κλικ σε αυτό το βίντεο και δείτε το All for Blue επί το έργον!)
Για περισσότερες πληροφορίες βουτήξτε εδώ:
και για τις δράσεις, εδώ:
Photo credits: Markos Trakas / Noel Lopez Fernandez/ Gianna Barkaba / Gerasimos Voulgaris