Είμαστε η παιδική μας ηλικία

Όσα έχεις ασφαλίσει στο ντουλαπάκι της λήθης, το μεγάλο «γιατί;» που δεν τόλμησες να φωνάξεις ποτέ στους γονείς σου, εκείνη η πικρή ιστορία που μόνο εσύ και τα αδέρφια σου γνωρίζετε, ξεπετάγονται μπρος σου μέσα από τις σελίδες του «Πρώτη του έτους» της Juli Zeh.

Σου άρεσε;

Εάν δεν μου άρεσε, δεν θα βρισκόταν εδώ.

Γιατί να το διαβάσω και εγώ;

Πρακτικά: Γιατί είναι ένα βιβλίο 210 σελίδων, ένα βιβλίο του σαββατοκύριακου όπως τα αποκαλώ, και θες μια-δυο μέρες με χαλαρούς ρυθμούς να το τελειώσεις. Προσωπικά, δυσκολεύομαι με τα ογκώδη βιβλία. Συγγνώμη, Jo Nesbo.

Ουσιαστικά: Γιατί καταφέρνει και τρυπώνει βαθιά στην καρδιά σου, με έναν περίτεχνο τρόπο που μόνο όταν φτάσεις στο τέλος, συνειδητοποιείς πόσο ευφυής είναι. (Ποτέ μην κρίνεις ένα βιβλίο πριν το διαβάσεις όλο- φιλικό τιπ και γεγονός).

Ποιο είναι το στόρι;

Ο ήρωάς μας, ο Χένιγκ, επιμελητής βιβλίων σε εκδοτικό οίκο, αποφασίζει να αφήσει την κρύα Γερμανία και να περάσει τις διακοπές των γιορτών με τη γυναίκα του Τερέζα και τα δυο τους παιδιά, Μπίμπι και Γιόνας, στο Λανθαρότε, ένα ισπανικό νησί στον Ατλαντικό.

Ανήμερα την Πρωτοχρονιά αποφασίζει να ανέβει στο ποδήλατο που έχει νοικιάσει και να διασχίσει αποτόμες πλαγιές για να φτάσει στο ορεινό χωριό Φεμές.

Στη διάρκεια της διαδρομής αναδύονται αναμνήσεις της παιδικής του ηλικίας. Ένας πατέρας που εγκατέλειψε την οικογένεια όταν ακόμα τα παιδιά ήταν μικρά, και μια μητέρα που «κάθε μέρα τους υπενθύμιζε ότι εξαιτίας τους ήταν καταδικασμένη να ζει μια ζωή που ούτε της ταίριαζε ούτε της άρεσε».

Συνεχίζει να ποδηλατεί. Σκέφτεται τη γυναίκα του, τη σχέση τους, τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά, τις κρίσεις πανικού που τον βασανίζουν, το «αυτό» που κυριεύει τη ζωή του, την αδερφή του Λούνα, τη μικρούλα του.

Ποδηλατεί, και ο δρόμος γίνεται ολοένα και πιο ανηφορικός. Καθώς «ο Χένιγκ ανεβάζει τον ρυθμό, δίνει περισσότερη ώθηση στην περιστροφή του πεντάλ», νιώθεις ότι είσαι εσύ αυτός που κρατάει το τιμόνι, που καταπονεί το σώμα του.

Αγκομαχείς, ιδρώνεις, σκέφτεσαι γιατί συνεχίζεις να διαβάζεις αυτό το βιβλίο αφού νιώθεις έτσι. Οι σελίδες γυρνούν, διαβάζεις, ποδηλατείς, ο Χένινγκ ακόμα ανεβαίνει.

Και επιτέλους, φτάνει στον στόχο, στον προορισμό του. Πεινασμένος, διψασμένος, εξαντλημένος, αναζητά βοήθεια και τη βρίσκει από τη Λίζα, μια γυναίκα που ζωγραφίζει μαύρες πέτρες... όπως ακριβώς έκανε και η μητέρα του παλιά προσπαθώντας να συμπληρώσει το είσόδημά της.

Όταν η Λίζα βρήκε αυτό το σπίτι, «κάτι είχε συμβεί», «δυο μικρά παιδιά είχαν εντοπιστεί μισοπεθαμένα», «το σπίτι πουλιόταν σε τιμή ευκαιρίας».

Μια υπόγεια στέρνα, ένας τοίχος γεμάτος αράχνες, μια συλλογή από ζωγραφισμένες μαύρες πέτρες...

Και εδώ ακριβώς ξεκινά η μεγαλύτερη ανηφόρα, η πιο δύσκολη, η πιο επίπονη. Μια ψυχολογική διαδρομή σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο των παιδικών του χρόνων, σε ένα συμβάν δυσάρεστο, καλά θαμμένο μέσα του.

Ένα συμβάν που ξαναζεί δυνατά, με κάθε λεπτομέρεια. Ένα συμβάν που μέχρι τώρα δεν είχε μοιραστεί ποτέ με τη μητέρα – την ηθική αυτουργό – ούτε με την αδερφή του, θύμα και αυτή του συμβάντος.

Κλείνεις ικανοποιημένος ένα βιβλίο όταν αυτό σου έχει προκαλέσει τόσο στη διάρκειά του, και δη στο τέλος του, σκέψεις, συναισθήματα που ίσως κι εσύ είχες κρυμμένα. Από φόβο ξεχασμένα.

Στιγμές που σου έμειναν εντυπωμένες σε μυαλό και καρδιά, σκληρά λόγια, δύσκολες στιγμές, που ξέρεις ότι σε έχουν κάνει αυτό που είσαι σήμερα.

Γεγονότα οικογενειακά που ποτέ δεν τόλμησες να συζητήσεις με τους γονείς σου. Συμβάντα που για σένα ήταν τεράστια αγκάθια, και οι ίδιοι απέκρυψαν στην πορεία της ζωής θέλοντας να αποποιηθούν την ευθύνη. Ή που απλά δεν θυμούνται καν ότι υπήρξαν.

Τα ανείπωτα οικογενειακά μυστικά. Που μεγαλώνοντας νιώθεις την ανάγκη να εξαγνίσεις, να ξεπεράσεις, να αποδεχτείς. Να έρθει η μητέρα ή ο πατέρας σου, και να σου πουν Συγγνώμη. Και ίσως έτσι η καρδιά σου μαλακώσει.

Να επιβεβαιώσεις ότι συνέβησαν και δεν είναι αποκύημα της φαντασίας σου, ή ένα πλέγμα θολών αναμνήσεων και σέπια φωτογραφιών. Να μάθεις τι έγινε, γιατί έγινε, και αν δίκαια σε στοίχειωνε χρόνια ολόκληρα.

Για να το μάθεις όμως, πρέπει να πάρεις την απόφαση, μια πρώτη πρώτου, μια μέρα που εσύ θα καθορίσεις ως πρώτη πρώτου, και να ανέβεις στο φανταστικό σου ποδήλατο, να κάνεις πετάλι μέχρις εξαντλήσεως, και ένα λεπτό πριν το τέλος, να κάνεις τη δική σου αρχή.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Διάβασέ το.